براساس تنوع فرهنگی و معماری استان، حوزه فرهنگی ـ معماری گیلان به ۹ زیر حوزه دستهبندی شد: حوزه شرق و غرب هریک دارای ۴ زیرشاخه ساحلی، جلگهای، کوهپایهای و کوهستانی و حوزه جلگه مرکزی. هر یک از شاخهها در قالب یک روستا متشکل از گونههای اصیل و معرف معماری آن حوزه در مجموعه موزهای بازسازی شدهاند. به این شکل که ابتدا بناهای آن حوزه گونهشناسی و از هر گونه، یک نمونه قابل انتقال انتخاب و مطالعات مستندسازی معماری و مردمشناسی آن انجام شد. سپس بنا واچینی و پس از انتقال مصالح به سایت موزه در روستای موردنظر دوبارهچینی شد.